سکه های مسین یا برنزی وزن ثابتی نداشت و بیشار در اندازه های چهار درهمی (حدود 16 گرم) ، و نیز اوزان کوچک تر از آن ضرب می گردید.
سکه های طلا که از زمان اردشیر اول رواج یافت ، در اوایل دوره به وزن تقریبی 7.2 گرم ضرب می گردید و سپس دو دوره های بعد به دلایل مختلفی وزن آن کاهش قابل توجهی یافت.
بر روی سکه های ساسانی تصویر شاهان با دیهیم (تاج) های مخصوص و متنوع ، رو به سمت راست نقش شده و در اطراف آن نام و یا القاب آنان نقر گردیده است.نقش آتشگاه در پشت سکه ها از ویژگیهای سکه هاس ساسانی به شمار می آید که در واقع نمایی از برگزاری مراسم تاجگذاری شاهان ساسانی بوده است. بجز سکه های اردشیر اول و برخی از سکه های نرسی، شاپور دوم، اردشیر دوم، شاپور سوم، و بهرام چهارم، بر پشت سکه های شاهان ساسانی و در دو سوی آتشگاه تصویر تمام قد شاهنشاه و ایزدانی چون اهورا مزدا، آناهیتا و میترا نیز نقش شده است.
این تصاویر بر پشت سکه ها تا زمان حکومت هرمز دوم بخوبی مشخص و قابل شناسایی است و از آن زمان به بعد این پیکره ها بصورت کلیشه ای نقش می شده است.
در برخی از سکه ها، بر بالای آتشدان و در میان شعله های آتش (یا هاله ی نور) تصویری از سر و شانه ی ایزدان و یا تلویحا شاهان ساسانی پیشین به چشم می خورد.
تاریخ گذاری در سکه ها:
در دوره ی ساسانی از دوره ی پیروز یکم،تاریخ گذاری به شیوه ی نوشتاری و با مبدا تاجگذاری هر یک از پادشاهان معمول بوده است.
:تاریخچه شاهان ساسانیان که به نام آنها سکه ضرب شده
اردشیر اول (اردشیر بابکان) | 224 تا 241 میلادی |
شاپور اول | 241 تا 272 میلادی |
هرمز اول | 272 تا 273 میلادی |
بهرام اول | 273 تا 276 میلادی |
بهرام دوم | 276 تا 293 میلادی |
بهرام سوم | 293 میلادی |
نرسی | 293 تا 303 میلادی |
هرمز دوم | 303 تا 309 میلادی |
شاپور دوم | 309 تا 379 میلادی |
اردشیر دوم | 379 تا 383 میلادی |
شاپور سوم | 383 تا 388 میلادی |
بهرام چهارم | 388 تا 399 میلادی |
یزد گرد اول | 399 تا 420 میلادی |
بهرام پنجم | 420 تا 438 میلادی |
یزد گرد دوم | 438 تا 457 میلادی |
هرمز سوم | 457 تا 459 میلادی |
پیروز اول | 459 تا 484 میلادی |
بلاش | 484 تا 488 میلادی |
قباد اول | 488 تا 497 میلادی |
جاماسپ | 497 تا 499 میلادی |
قباد اول (سری دوم) | 499 تا 531 میلادی |
کاووس | 531 میلادی |
خسرو اول (انوشیروان) | 531 تا 579 میلادی |
هرمز چهارم | 579 تا 590 میلادی |
بهرام ششم (بهرام چوبین) | 590 تا 591 میلادی |
وستهم | 592 تا 597 میلادی |
خسرو دوم (خسرو پرویز) | 591 تا 628 میلادی |
هرمز پنجم | احتمالا 593 میلادی |
قباد دوم (شیرویه) | 628 میلادی |
اردشیر سوم | 628 تا 630 میلادی |
پوراندخت | 630 تا 631 میلادی |
آزرمیدخت | 631 میلادی |
خسرو سوم | 631 میلادی |
هرمز ششم | 631 تا 632 میلادی |
خسرو چهارم | 632 میلادی |
یزد گرد سوم | 632 تا 651 میلادی |
منبع:
راهنمای معلم در بررسی سکه های موضوعی ایران (حسن پاکزادیان)
تاریخ و گاهشماری در سکه های ساسانی (حسن پاکزادیان)