ولی عبد الملم بن مروان به بهانه ی قطع وابستگی های اقتصادی و تضمین استقلال مسلمین و ایجاد وحدت بین آنها ، نیت خود را عملی نمود. معترضین (ایرانی یا عرب) نیات مختلفی داشتند. علت اصرار ایرانیان در این مورد از دست رفتن ارتباط با گذشته ی خود بود و اعراب صرفا بر مبنای عقیده ی دینی و احترامی به کلام الله داشتند ، ناراضی بودند.
بالاخره سکه به طراز اسلامی ضرب گردید.و در تهبه ی آن از شکل عمومی سکه های ساسانی اقتباس شد به این ترتیب که با دایره هایی متن را از حاشیه جدا کرده ، بجای چهار عدد ماه و ستاره ، چهار عدد دایره ی کوچک قرار داده اند.
در متن روس سکه های اموی سوره ی اخلاص ، با حذف دو کلمه ی “قل هو” از اول سوره نقر شده است. در حاشیه نیز آیه ی 33 سوره ی توبه و آیه ی 9 سوره ی صف با حذف “هو الذی ارسل رسوله” و قرار دادن شهادت “محمد رسول الله” به جای آن به طور کامل نقر کرده اند. و عین آیات در هر دو سوره چنین است.: “هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله و لو کره المشرکون”.
در دینارها (سکه های طلا) به علت کمبود فضا آخر آیه (و لو کره المشرکون) را حذف کرده اند. متن پشت سکه شهادت “لا له الا الله وحده لا شریک له”.در حاشیه متن فرمول عمومی زیر که تا حمله ی مغول با مختصر تغییرات منقور است :
“بسم الله ضرب هذا ال…(فلس-درهم-دینار)، ب…(محل ضرب گاهی با حرف تعریف ، ال مانند بالری) فی سنه …”
خط کوفی مانند پهلوی ساسانی یا به تقلید از آن حروف منقوط و حروف صدا دار ندارد.و تمتم کلمات کوفی غیر منقوط است. به استثنای چند مورد در مسکوکات دمشق که حرف “ب” و یکبار هم حرف “ت” بر کلمه “ست” نقطه دار است.
عدد نویسی مانند پهلوی ساسانی ازراست به چپ و با سیر صعودی است : یکان ، دهگان و صدگان.
در عدد نویسی کوفی ما بین یکان و ده مانند (11=احدی عشره) تا (19=تسع عشره) واو عطف وجود ندارد.ولی از رقم 20 به بالا واو عطف وارد می شود.مانند: (21=احدی و عشرین).چون حکومت اموی و عباسی در مجموع بیش از 656 سال لهذا مثالهای مربوطه همیشه تا سه رقم خواهند بود. مانند : (احدی و ثلثین و مئه=131).
خلفای اموی:
معاویه بن ابوسفیان 41 هجری
یزید ابن معاویه 60 هجری
معاویه دوم بن یزید 64 هجری (از 15 ربیع الاول)
مروان بن حکم 64 هجری
عبد الملک بن مروان 65 هجری
الولید بن عبد الملک 86 هجری
سلیمان بن عبد الملک 96 هجری
عمر بن عبد العزیز 99 هجری (از 10 صفر)
یزید دوم بن عبد الملک 101 هجری
هشام بن عبد الملک 105 هجری (از 28 شعبان)
الولید دوم بن یزید 125 هجری
یزید سوم بن ولید 126 هجری
ابراهیم بن الولید 126 هجری
مروان دوم بن محمد (الحمار) 127 تا 132 هجری (از 14 صفر)
منابع:
سکه های اسلامی ایران (سید جمال الدین ترابی طباطبایی)
Silver coinage of the caliphs (A.Shams Eshragh)