ایران, مقاله ها

سکه های زندیه

کریم خان شیراز را پایتخت خود قرارداد و به جای عنوان پادشاه، خود را وکیل الرعایا خواند. او چندان به تشریفات درباری علاقه ای نداشت، دوران حکومت سی ساله ی او تقریبا با آرامش سپری شد و تنها جنگ خارجی زمان او، فتح بصره بود. پس از مرگ او، افراد خاندان زند برای رسیدن به سلطنت با یکدیگر به جنگ و جدال برخواستند و این کشمکشها از همان ساعت مرگ کریم خان اغاز شد و تا چندین سال ادامه داشت، بطوری که در عرض 10 سال، 7 نفر به سلطنت رسیدند. سرانجام بعد از چندسال کشمکش یکی از افراد خاندان زند، لطفعلی خان، توانست بر مدعیان پیروز شود و دولت زندیه را سروسامان بخشد؛ اما در جنگ با آغا محمدخان قاجار مغلوب و مقتول و سلسله ی زندیه منقرض گردید.

مشخصات کلی سکه های زندیه

کریم خان در طول سی سال شهریاری خود بر خلاف معمول و رسم متداول سلاطین، عنوان شاهی را نپذیرفت و خود را وکیل الرعایا نامید و فرمانروایی او با سادگی و دو از تشریفات و تجمل بود. سکه های او نیز نشان از شیوه ی زندگی و طرز تفکر او دارد. در سکه ها فقط  به نام «یاکریم» اکتفا نموده، از شعارهای پر زرق و برق دوران نادر، خبری نیست. در پشت سکه های او نیز اشعاری بدین مضمون نوشته شده است:

شد آفـــتاب و مــاه زر و ســـیم در جــهان                                    از ســکه امام بــحق صاحب الزمان

یا

تا زرو ســیم در جـــهان باشــد                                                 ســکه صــاحب الزمان باشد

سکه ها از جنس زر و سیم و مس هستند و سکه های زرین کریم خان را «کریم خانی» می نامیدند.

شعارها و القاب و عناوین شاهان زندیه بر سکه ها

کریم خان (1163 تا 1193هجری)

روی سکه:

 یا کریم، تاریخ و محل ضرب سکه

پشت سکه:

شد آفـــتاب و مــاه زر و ســـیم در جــهان                                    از ســکه امام بــحق صاحب الزمان

تا زرو ســیم در جـــهان باشــد                                                 ســکه صــاحب الزمان باشد

ابوالفتح خان (1193هجری)

روی سکه:

با ابوالفتح، تاریخ و محل ضرب سکه

پشت سکه:

درآفـاق زد ســکه بر مهر و ماه                                   ابوالفتح غازی جــهاندار شــاه

شد آفـــتاب و مــاه زر و ســـیم در جــهان                                    از ســکه امام بــحق صاحب الزمان

علیمرادخان (1192هجری)

روی سکه:

یاعلی

پشت سکه:

شد آفـــتاب و مــاه زر و ســـیم در جــهان                                    از ســکه امام بــحق صاحب الزمان

صادق خان (1193تا1196هجری)

روی سکه:

یاکریم و یا صاحب الزمان

پشت سکه:

شد آفـــتاب و مــاه زر و ســـیم در جــهان                                    از ســکه امام بــحق صاحب الزمان

جعفرخان(1199تا1203هجری)

روی سکه: یا امام جعفر صادق

صید مراد (1203هجری)

روی سکه :

سید مراد

پشت سکه:

شد آفـــتاب و مــاه زر و ســـیم در جــهان                                    از ســکه امام بــحق صاحب الزمان

لطفعلی خان(1203 تا1209 هجری)

روی سکه:

یاکریم

پشت سکه:

گــشـت زده سکه بــزر                                 لطفـعلی بـن جعفر

یا

ســـکه بر زر گــشــت                                  دین جـعفر از لـطـفعلی

سالشمار شاهان زندیه

ردیف

نام پادشاه

دوران حکومت

1

کریم خان

1163 تا 1193 قمری

2

ابوالفتح خان

1193 قمری

3

علیمراد خان

1193 قمری

4

محمد علی خان

1193 قمری

5

صادق خان

1193 تا 1196 قمری

6

علیمراد خان (نوبت دوم)

1196 تا 1199 قمری

7

جعفر خان

1199 تا 1203 قمری

8

سید مراد

1203 قمری

9

لطفعلی خان

1203 تا 1209 قمری

منبع: سکه های ایران از آغاز تا دوره ی زندیه (علی اکبر سرافراز- فریدون آور زمانی)

لینک به گروه سکه های زندیه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *