جهان, مقاله ها

تاریخ سکه زنی در مغرب آسیا و دریای اژه

دشواریهای بسیاری را در کار بازرگانی پیش می آورد. علامت گذاری روی قطعات کوچک نقره و طلا به منظور تعیین وزن و تضمین کیفیت، آنها که به منزله ی برداشتن نخستین گام در راه سکه زنی بود، شاید زمانی بر ذهن یک بازرگانان یونیه ای خطور کرده باشد تا بر قطعات الکتروم و طلا و نقره که در معاملات خود به کار می برد، با میخ یا وسیله ای شبیه به آن علامتی هر چند نامفهوم کنده باشد.

در آن زمان پول چندان در جریان نبود و طرفهای معامله نیز افراد معدودی بودند و غالبا یکدیگر را می شناختند. ازین جهت بسیار محتما بود که یک قطعه ی انگ خورده به وسیله بازرگان الف وقتب به دلت بازرگان ب می رسید، به آسانی شناخته و پذیرفته شود، یا پس از یکی دو دست نزد صاحب اولیه ی آن بازگردد و بدین ترتیب طرف های معامله از زحم محک زدن توزین مکرر آن قطعات آسوده شوند.

این ابتکار را دیگران به زودی تقلید کردند و کمی پیش از 650 پیش از میلاد انواع قطعات انگ خورده، در مغرب اسیای صغیر و سواحل دریای اژه به جریان افتاد.

به نظر می رسد که نتایج مطلوب آن ابتکار، کم کم فکر متحدالشکل ساختن آن قطعات را با علامتی شکیل تر که برای همگان مفهوم و پسندیده باشد، به میان آورد و دوست شهرهای بجرالجزایر اژه را موفق به ضرب نشانه هایی خاص منطقه ای یا علامات خانوادگی بر قطعات رایجی ساخت که مقیاس عیارشان نیز مشخص بود و بدین ترتیب ضرب که های ابتدائی آغاز شد.

گزنفون و هرودت که احتمالا به آثار از میان رفته ی وقایع نگاران یونیه دسترسی داشند، این ابتکار را به مردم لیدیه نسبت داده اند و چنین به نظر می رسد که آنها را در سرزمین هایی از آسیای صغیر که از متصرفات لیدیه بوده اند، با استفاده از شمشهای الکتروم و ادوات بسیار ابتدایی به طور خصوصی ضرب کرده اند، چون در آن عصر مردم یونیه در زمینه صنعت و تجارت بسیار فعال بوده اند.

به شرحی که گفته شد، ابتکار سکه زنی را نمی توان به قرم یا ملت و یا شخص معینی نسبت داد، بلکه این پدیده نتیجه سیر طبیعی تمدن ها و توسعه ی بازرگانی و تکامل تدریجی وسایط مبادله که هر قوم و ملتی از قومی دیگر  فراگرفته و به سهم خود گاهی در راه تکامل آن برداشته است.

با این وصف، روشن است که هرچند پیشرفت هنر سکه سازی و توسعه و رواج آن در اقتصاد جهانی مرهون هنرمندان و بازرگانان یونان و دولت های شهرهای دریای اژه است، اما در اصل اعم از آنکه در چین یا لیدیه آغاز شده باشد، یک ابتکار شرقی و آسیایی است.

منبع: پول و سکه، نویسنده: عبداله عقیلی، بازنویسی وتنظیم: علی بهرامیان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *